เหา (Louse / Pediculosis capitis)

เหา ที่ศีรษะ เส้นผม (Louse) รักษาเหา กำจัดเหา ทำยังไง

เหา คืออะไร รักษายังไงดี ?

เหา ที่ศีรษะ เส้นผม (Louse) คืออะไร

เหา คือ แมลงชนิดหนึ่งมีขนาดเล็ก ประมาณ 1-5 มม. กินขี้ไคลบนหนังศีรษะคนเป็นอาหาร เหาตัวเมียที่มีอายุประมาณ 1 เดือน จะไข่ที่โคนผม 7-10 ฟองต่อวัน เมื่อมองดูด้วยตา จะเห็นไข่เป็นตุ่มสีขาวๆติดแน่นอยู่ที่เส้นผม เมื่อผมงอกยาวขึ้นไข่ก็จะเลื่อนตามเส้นผมขึ้นไปด้วย

เหา เกิดจากอะไร

โรคเหา (Louse) หรือ Pediculosis capitis เกิดจากเชื้อที่ชื่อว่า Pediculus humanus ซึ่งมีด้วยกัน 2 ชนิดคือ P. humanus capitis และ P. humanus corporis เหาทั้ง 2 ชนิดนี้มีรูปร่างเหมือนกัน มักพบระบาดในกลุ่มที่มีสุขอนามัยไม่ดี และพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย เนื่องจากผมยาว

ตัวเหา (Pediculosis capitis / Louse)

เหา ติดต่อกันได้ยัง

วงจรชีวิตของเหา เริ่มแรกเหาจะวางไข่ชิดหนังศีรษะ เมื่อผมยาวขึ้นไข่เหาซึ่งเกาะติดกับเส้นผมจะเลื่อนสูงขึ้นไปด้วย ตัวเหาเป็นแมลงยาว 3-4 มม. ไข่เหายาว 0.5 มม.

การติดเชื้อเกิดจากการสัมผัสใกล้ชิด เช่น การสัมผัสเสื้อผ้า, ผ้าปูที่นอน, หมวก, หมอน, ที่แต่งผม, และหวีผม พบบ่อยในเด็กวัยเรียนที่อยู่รวมกัน โดยเฉพาะเด็กผู้หญิง ซึ่งมีผมยาวกว่าผู้ชาย เป็นโรคที่ติดต่อได้ง่าย มักพบระบาดเป็นช่วงๆในโรงเรียน ครอบครัว และชุมชน

อาการของคนเป็นเหา

ผู้ป่วยมักจะมาด้วยอาการคันที่หนังศีรษะหรือที่เครา มีตุ่มคัน ตรวจร่างกายพบตัวเหาหรือไข่เหาติดอยู่ที่เส้นผม แยกจากรังแคหรือปลอกหุ้นเส้นผม โดยไข่เหาจะเกาะติดแน่นที่เส้นผม ไม่สามารถเลื่อนไปตามเส้นผมได้

ในผู้ป่วยที่เป็นมานานหรือมีอาการรุนแรง อาจมีการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อนที่ผิวหนังได้ และอาจมีต่อมน้ำเหลืองที่บริเวณข้างคอหรือท้ายทอยโตได้

การตรวจวินิจฉัยทางห้องปฏิบัติการ

นำเส้นผมที่มีตุ่มสีขาว ซึ่งสงสัยว่าติดเชื้อเหา มาส่องดูด้วยกล้องจุลทรรศน์ จะพบตัวเหาหรือไข่เหาเกาะติดอยู่กับเส้นผม

การรักษา เหา ที่ศีรษะ เส้นผม

การรักษาเหาและไข่เหาที่ศีรษะในปัจจุบันมีด้วยกันหลายวิธี ทั้งยาทาและยากิน ดังนี้

ยาทากำจัดเหา

1% Permethrin lotion ได้ผลดีทั้งตัวเหาและไข่เหา ควรทำซ้ำที่ 1 สัปดาห์
Lindane (1% gamma benzene hexachloride) ให้ทาที่ศีรษะทิ้งไว้ 10 นาทีแล้วล้างออก
1% Pyrethrins cream ยาตัวนี้ไม่ฆ่าไข่เหา แต่จะมีผลค้างอยู่จนกระทั่งตัวอ่อนฟักออกจากไข่
Malathion ยาตัวนี้จะไช้เวลา 6 ชั่วโมง ในการซึมเข้าไปในเคอราตินของเส้นผม และมีผลออกฤทธิ์อยู่นานถึง 6 สัปดาห์ จึงป้องกันการติดเชื้อซ้ำได้ วิธีการใช้ยา ควรทายาทิ้งไว้บนหนังศีรษะ 12 ชั่วโมง จากนั้นล้างออกด้วยน้ำสะอาด

หลังการรักษาด้วยยาทากำจัดเหา ควรใช้หวีที่มีซี่ถี่ๆ หวีเอาตัวเหาและไข่เหาออกจากเส้นผม

ยารับประทานกำจัดเหา

Ivermectin เป็นยากินที่ใช้กำจัดเหาได้ มีประสิทธิภาพในการรักษาเหาได้ดี และมีผลข้างเคียงต่ำ

รักษาเหา กำจัดเหา หลังใช้ ยาทา ยาสระผม

การป้องกันไม่ให้เป็นเหาและการแพร่กระจายของโรค

เมื่อตรวจพบว่ามีคนเป็นเหา ควรให้การรักษาคนใกล้ชิดร่วมด้วย เช่น สมาชิกในครอบครัว โรงเรียน และชุมชน เป็นต้น
ทำความสะอาดอุปกรณ์เครื่องใช้ ที่นอน หมอน เสื้อผ้า ผ้าเช็ดตัว ของผู้ป่วย โดยการแช่และซักด้วยน้ำร้อนอย่างน้อย 5 นาที สำหรับเครื่องนุ่งห่มที่ซักไม่ได้ เช่น หมอน พรม ควรอบแห้งด้วยอุณหภูมิ 50 องศา 20 นาที หรือเก็บไว้ในถุงพลาสติกปิดปากแน่นอย่างน้อย 14 วัน
แช่หวีที่ใช้หวีผมด้วยน้ำร้อน เป็นเวลา 1 ชั่วโมงเพื่อฆ่าตัวเหา
แยกของใช้ส่วนตัวของผู้ป่วยกับคนในบ้านออกจากกัน เช่น หวี ผ้าเช็ดตัว ผ้าห่ม หมอน และที่นอน
ตัดเล็บให้สั้น และไม่ควรแคะแกะผื่นคันที่หนังศีรษะ

เหา ที่ศีรษะ เส้นผม (Louse) รักษาเหา กำจัดเหา ทำยังไง

เกี่ยวกับเรา แอลซีคลินิก โรคผิวหนัง ผมร่วง ความงาม เลเซอร์

หมอชิน-หมอหลิว แอลซีคลินิก

ผู้แต่ง : นพ.ชินดนัย วิกรัยพัฒน์ และ พญ.ปัทมา ปาประโคน พบ.วท.ม.ตจวิทยา (ผิวหนัง)

(หมอชิน-หมอหลิว) แพทย์ผิวหนัง ประจำแอลซีคลินิก

เอกสารอ้างอิง

www.uptodate.com
เอกสารให้ความรู้เรื่องเหา (Pediculosis) ภาควิชาตจวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
https://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/e-pl/admin/article_files/1092_1.pdf
ตำราโรคผิวหนังในเวชปฏิบัติปัจจุบัน (DERMATOLOGY 2020), ปรียา กุลละวณิชย์, ประวิตร พิศาลบุตร

ฝากติดตามบทความดีๆเรื่อง วัคซีน โรคผิวหนัง ผมร่วง ผมบาง เล็บ สิว ฝ้า กระ เลเซอร์ และการผ่าตัดเล็ก ได้ที่คอลัมน์บทความนะครับ

◆ บทความที่เกี่ยวข้อง ◆

◆ บทความโดยผู้เชี่ยวชาญ ◆

ติดต่อเรา

ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่

แอลซีคลินิกสาขาโคราช ตรงข้ามตลาดสวายเรียง จ.นครราชสีมา

โทร 044-263265 , 085-6566639 เปิด 10.00-20.00 น. (หยุดทุกวันอังคาร)

Line id : lcclinic-korat

แผนที่แอลซีคลินิก สาขาโคราช จ.นครราชสีมา

แอลซีคลินิกสาขาประโคนชัย ซอยบขส.ประโคนชัย จ.บุรีรัมย์

โทร 044-163455 , 095-6026953 เปิด 9.00-19.00 น. (หยุดทุกวันอังคาร)

Line id : lcclinic

แผนที่ แอลซีคลินิก สาขาประโคนชัย จ.บุรีรัมย์

—-

Facebook : LC Clinic

Website : www.lcclinics.com

แอลซีคลินิก โรคทั่วไป โรคผิวหนัง ผมร่วง-ผมบาง เล็บ สิว ฝ้า กระ เลเซอร์ ผ่าตัดเล็ก